راز کشف قدیمی ترین پرچم جهان، درفش شهداد

ایران سرزمینی کهن با تاریخ بسیار غنی است که در گوشه گوشه گنجینه های شگفت انگیزی جای گرفته اند و هر از گاهی یکی از آن ها پیدا می شود تا بار دیگر این تمدن بزرگ را به جهانیان نشان دهد. در این مطلب اقصد داریم تا درباره یکی از این شگفتی های تاریخی که چند سال پیش در کویر لوت، کویر پر رمز و راز ایرانی کشف شد، صحبت کنیم. درفش شهداد پرچمی که قدمت آن به تاریخ بشر برمی گردد و در حوالی بیابان لوت در کرمان کشف شده است. این اثر برگ تازه ای از تاریخ را برای کارشناسان امور تاریخی رو کرده است. درفش شهداد فلزی مربع شکل و ۲۳ در ۲۳ سانتیمتر است و بر فراز خود عقابی دارد که بر میله ای نصب شده است؛ برای آشنایی بیشتر و کامل تر با درفش شهداد در ادامه همراه کلوت فود باشید.

با توجه به آنچه که در بالا گفته شد، یکی از قدیمی ترین پرچم های جهان که قدمت آن به تاریخ بشر می گردد در ایران و در منطقه ی بیابان شهداد کشف شده است. درفش شهداد که قدیمی‌ترین پرچم فلزی جهان است، شباهت زیادی به درفش کاویانی دارد.با توجه به این که همه از وجود قدیمی ترین لوح‌های تمدن جهان در کرمان و تمدن آرت در جنوب کرمان صحبت می کنند، کمتر کسی است که از تمدن خبیص در حاشیه شمال شرقی کرمان و در لبه بیابان لوت سخن بگوید.

آراترای گم شده یا همان تمدن خبیص شهداد

یکی از حلقه های گم شده در بین تمدن های شرق آسیایی و بین النهرین تمدن خبیص است، که مانند بسیاری از محوطه های باستانی فلات ایران سر از زمین بیرون آورده با این تفاوت که کمتر درباره داشته های خودش صحبت کرده و همچنان رمز و رازهای آن در اعماق مدفون مانده است. شهداد در ۷۰ کیلومتری شمال شرق شهر کرمان قرار دارد و بیابانی ترین بخش استان کرمان به شمار می‌رود.

علت نامشخص ماندن این تمدن کهن در این منطقه ی بیابانی بی توجهی باستان شناسان به وجود تمدنی در دشت خشک لوت بوده است. جالب است بدانید که اولین هیات کاوش در سال های ۴۶ به سرپرستی دکتر احمد مستوفی از موسسه جغرافیایی دانشگاه تهران برای بررسی موقعیت جغرافیایی دشت لوت و اطراف آن وارد آنجا شدند و در حین اکتشافات خود “چاله تکاب” به تعدادی سفال برخورد کردند، این آثار نشان از وجود تمدنی پیشرفته در این ناحیه ی بیابانی بود. آراتای گمشده شهری سومری بوده که رابطه ای با شهداد دارد و در واقع روی این دو ناحیه یکی بوده و دو روی یک سکه هستند

آراتای گمشده شهری سومری بوده است که رابطه ای با شهداد دارد و در واقع روی این دو ناحیه یکی بوده و دو روی یک سکه هستند. هانسمن انگلیسی، سرزمین “انشان” را همان فارس می‌داند و شهر سوخته واقع در استان سیستان را شهر حماسی آراتا می‌دانست، اما اکتشافات بعدی در استان کرمان این موضوع را اثبات کرد که آراتا همان شهداد کرمان است. شهداد مرکز ایالت آراتا بوده است که یکی از چند ایالات خود مختار امپراتوری عیلام به شمار می ‌رفته و دارای اجتماعی شکل یافته و منسجم بوده است. این شهر علاوه بر حاکم و حکومت، دارای طبقات اجتماعی و اصناف هم  در آن زمان بوده است.

سوغات کرمان یادگارهایی از شهر زیره

راز کشف درفش شهداد

در حفاری های باستان شناسایی که در منطقه ی بیابانی شهداد صورت گرفت، درفش شهداد که قطعه فلزی مربعی شکل در ابعاد ۲۳× ۲۳ سانتی متر است کشف شد. این درفش بر فراز خود عقابی دارد که بر روی میله ای نصب شده است. بر روی این درفش نقش و نگارهایی وجود دارد که حاکی از افسانه های کهن ایران زمین می باشند. هر کدام از این تصاویر نشان دهنده ی قصه ای از نعمت، شکرگذاری، نخل و سپاس در وسط درفش انسانی است که بر صندلی نشسته و دیگران که در پیرامونش آن قرار دارند نشانی از سایر انسان ها تا عناصر طبیعت و حیوانات وحشی و اهلی هستند. فردی که بر روی صندلی نشسته بزرگتر از دیگران است و یک زن در کنارش و دو خدمتگذار هم در اطرافش هستند.

درفش شهداد چه اجزایی دارد؟

قدیمی ترین پرچم جهان که درفش شهداد نام دارد، یک صفحه با میله و لولا است که دسته ای برنزی دارد و به علت کهنگی این میله به شدت زنگ زده است و به رنگ سبز مبدل شده ولی در زمان اصل خود نوعی درخشش داشته که بازتاباننده ی آفتاب بوده است. بر روی درفش شهداد نقشی از یک نخل دیده می شود و دو درخت دیگر و پنج آدم کوچک و بزرگ که همه از بزرگان حکومت خبیص بوده اند و دو شیر و یک گاو کوهان دار و چند مار شبیه مارهای تمدن جیرفت هم به چشم می خورد.

طرح عقاب بر روی درفش شهداد

در اساطیر کهن ایرانی سیمرغ یکی از نشانه های ارزشمند محسوب می شده و علاوه بر این که سمبلی از ایزد خورشیده بوده، نام های دیگری نظیر سومری و هوریانی آنزو و زروان خدای خرد و باد اساطیر بزرگ بومیان دیرین فلات ایران به بوده است. تمامی مواردی گفته دلایلی بوده که مثال هایش را در بالای درفش کاویانی پارسیان دوره هخامنش یا همان درفش شهداد نیز نصب شده بوده است. با نگاهی اجمالی به مشخصات و خصوصیاتی که این پرچم داراست و بررسی نقوشی که بر آن حک شده است می توانیم به عظمت تاریخی این پرچم و پیدایش تمدن در این خطه پی ببریم.

کشف گورستان شهداد

بعد از کشف قدیمی ترین پرچم جهان، یکی دیگر از مهمترین اکتشافات باستان شناسی در دوران معاصر کشف گورستان شهداد است. با توجه به اعتقادات پیشینیان جهان مبنی بر این که در بعد از مرگ نیاز به آب و غذا و مسکن وجود خواهد داشت، آن ها مجموعه ای از ظروف و لباس های خودشان را به گور می بردند، به علت جهت گردش خورشید گورستان های شهداد اغلب شرقی و غربی هستند. ساکنان شهداد، از افراد بزرگ و سرشناس خود از جمله حکمرانان، کاهنان، مجسمه‌هایی می‌ساختند و پس از فوت آنها در هنگام تدفین آنرا با اشیای دیگر در گور جای می‌دادند. در بین مجسمه‌ها، تعداد زیادی مجسمه زن نیز وجود دارد. همچنین قدیمی ترین درفش کشف شده در جهان با عنوان درفش شهداد در این منطقه بوده است.

بازدید از درفش شهداد

این درفش کهن تاریخی با خوشید شیر و گاو کوهاندار آراسته شده که نشان دهنده ی داستانی از تمدن خبیص در سالیان دور می باشد. پس از کشف درفش شهداد در کرمان این پرچم به تهران منتقل شد و در موزه ای در حال حاضر نگهداری می شود، که این برای کرمانی بسیار ناراحت کننده بوده که چرا این استان بزرگ جایی برای نگهداری چنین اثر گرانبهایی که منتقل به خودش است را دارا نمی باشد.

هم‌ اکنون می توانید برای بازدید از درفش شهداد، قدیمی ترین پرچم جهان به موزه ایران باستان واقع در خیابان امام خمینی مراجعه کنید.