تاریخچه بیسکویت در جهان :

بیسکویت به آشپزخانه رم باستان بر می گردد. این خوراکی خوشمزه از قضا خیلی اتفاقی کشف شد . در آن زمان که نان را در تنور می ریختند برای این که مطمئن شوند تنور حسابی گرم شده یک تکه خمیر کوچک داخل تنور می انداختند و بهد از پخت آن این تکه خمیر حسابی برشته و خوش طعم شده بود . بعدها که شکر و کاکائو و سایر چاشنی ها وارد صنعت آشپزی می شدند این تکه خمیر برشته هم ، رنگ و لعاب خوشمزه تری به خودش گرفت . در قرن نوزده میلادی بود که اروپائی ها با شکرهایی که از خاورمیانه باکشتی می آمد شیرینی کوکی پختند که یک جور بیسکویت خوشمزه با انواع مغزها و گاهی کاکائو بود . کلمه بیسکویت از دو واژه لاتین bis cotas   گرفته شده یعنی یعنی شیرینی که دوبار پخته شده است .

درواقع بریتانیایی ها به کوکی بیسکویت می گویند درست مثل ایتالیایی ها و معنی آن شیرینی است که دوبار پخته شده است . این در حالی است که از قرن ۱۵میلادی خوردن ” پنکیک ” را شروع کرده بودند. یک شیرینی که با شیر ، آرد و تخم مرغ پخته می شود و برای جشن عید پاک جزء شیرینی های محبوب و پرطرفدار بود.

در قرن نوزدهم با حلول انقلاب صنعتی ، تولید انبوه کیک ، بیسکویت و ژله آغاز شد. درهمان زمان بسیاری از کیک های جدید و امروزی اختراع شد. در قرن نوزدهم مردم شروع به خوردن کیک تولد کردند . کیک های مشهور Battenberg  در قرن نوزدهم اختراع شد ، پای دونات هم از قرن نوزدهم به شیرینی فروشی ها باز شد .

تاریخچه شیرینی پزی در ایران باستان :

شاید جالب باشد که بدانید ریشه نخستین شیرینی ها به ایران باستان بر می گردد. اگر بخواهیم در مورد تاریخچه شیرینی پزی در ایران باستان صحبت کنیم به یک نوع کیک به نام  ” لاویش ”  می رسیم که در زمان امپراتوری ایران که همه بر پایه آرد مثل آرد برنج یا آرد شیرینی پزی و با کره ، تخم مرغ و شکر و … درست می شوند که جمله شیرینی های مشترک در سرتاسر دنیا هستند.

در دوران هخامنشی  ” جو” مهمترین ماده غذایی در سبد غذای مردم بود که به طرق مختلف از آن استفاده می کردند. دلیل استفاده از جو سختی و دشواری کاشت و برداشت گندم بود . ایرانیان باستان جو را نیم کوب کرده و با میوه و شیر مخلوط می کردند و شیرینی می پختند.

در کتب تاریخی  آمده زمانی که شاهدان هخامنشی می خواستند از کاخ باستانی  (شوش ) به تخت جمشید یا برعکس بروند خدمه کاخ به قنادان دستور می دادند که پیش از ورود شاه به کاخ ، نان و شیرینی را حاضر کنند . به این ترتیب غذای اصلی مردم در دوران هخامنشی علاوه بر گوشت و نان و سایر غذاهای معمولی شامل انواع شیرینی کلوچه هم بوده است . جالب است بدانید که ایرانیان باستان زنبور عسل پرورش می دادند و انجیر و خرما هم جزء برنامه غذائی مردم و البته از جمله مواد اساسی برای پختن انواع شیرینی بودند . ایرانیان باستان  بزهم پرورش می دادند و از شیر آن برای پختن شیرینی و البته درست کردن دوغ و ماست استفاده می کردند.

تاریخچه شیرینی پزی در ایران معاصر :

تاریخچه شیرینی پزی در فرهنگ غذایی ایران معاصر قدمتی طولانی دارد . پختن شیرینی به مناسبت های مختلف از تولد و عروسی و مراسم ختم گرفته تا مهمانی و دورهمی و حتی یک مهمانی دوستانه عصر گاهی و به جز این ها مصرف آن به صورت روزانه با انواع چای و قهوه آن قدر اهمیت دارد ، که هر منطقه ای در ایران شیرینی خاص خودش را دارد . این شیرینی ها معمولا به عنوان سوغاتی آنقدر دست به دست شده اند که حالا دیگر تمام مردم ایران می دانند قرابیه تبریزی مشهور ترین شیرینی منطقه آذربایجان شرقی است و لوزی و شیرینی اتابکی مخصوص قزوینی هاست . خوزستانی ها انواع کلوچه های سنتی با شیر و شکر می پزند که معمولا لایه هایی مختلف آنها با خرما پر می شود. حلوا کنجدی و رنگینک خوزستانی هم با خرما ، آرد تفت داده شده با کره یا روغن حیوانی و پودر دارچین مشهور است . در استان بوشهر هم رنگینک خرما  مشهور است . یزدی ها استان پخت قطاب ، کیک یزدی ،باقلوا ، پشمک یزدی ، حاجی بادام  و …. هستند. کرمانشاهی ها شیرینی کاک  نان برنجی و نان خرمایی را به بهترین و خوشمزه ترین شکل ممکن درست می کنند . نان برنجی از جمله قدیمی ترین شیرینی ها در این منطقه است و قدمتی ۱۵۰۰ساله دارد.

سوهان قم شهرت جهانی دارد. حلوایی هم که قمی ها با آرد گندم ، مالت ، شکر و روغن درست می کنند و در زمان ناصرالدین شاه نام سوهان بر آن گذاشتند.

کلوچه فومن ، نان پنجره ای و شیرینی کاکا کدو حلوایی مشهورترین شیرینی های گیلانی هستند. شیرینی گز برخلاف تصور عموم که تصور می کنند ریشه اصفهان دارد ، شیرینی بومی استان چهارمحال بختیاری است و قدمتی ۴۵۰ساله دارد.

اهالی لرستان برساق یا ورساق قطاب درست می کنند.

کلمپه ، نان چرخی ، نان پر ، قطاب کرمانی ، و حاجی بادام هم از جمله مشهورترین شیرینی های کرمانی ها هستند.بشمه یا بیشمه ، تاتارچورک و قاتلما شیرینی های سنتی ترکمن ها هستند.

کاک یا یوخه ، ترحلوا ، نان قندی ، نان برنجی شیراز و شیرینی فسایی و مسقطی مشهور ترین شیرینی های شیرازی هستند .

نوقا ، لوز، قرابیه ، اریس و رشته ختایی در تبریز بسیار مشهورند . باسلوق یا همان راحت الحلقوم سوغات مراغه و ملایر و اراک است و با شیره انگور ، نشاسته ، مغز بادام یا مغز هسته ای شیرین زردآلو و ادویه آن آماده می کنند. جالب است بدانید راحت الحلقوم با همه راحتی اش در خوردن ، روش تهیه دشواری دارد . فرایند آمائه کردن این شیرینی حدود سه ماه طول می کشدو در مراغه معمولا آن را اواسط آذرماه تهیه می کنندتا در حدود عید نوروز آمائه مصرف شود .

در استان البرز مشهور ترین شیرینی های محلی توتک و اگردک هستند. در خراسان جنوبی ، بیرجندی ها استاد درست کردن شیرینی زنجبیلی هستند ، مشهدی ها شیرینی پادرازی و حلوا ی گل زرد نیشابوری را استادانه درست می کنند و اهالی خراسان شمالی با شکر پنیر و آبنبات به استقبال مهمانان خود می روند . در سیستان و بلوچستان تجکی ، لندو و قتلمه پخته می شود .

باسلوق ، نان فطیر و نان قندی شیرینی های محبوب و سنتی اراکی ها هستند . شیرینی لطیفه محبوب ترین و مشهورترین شیرینی در شهرستان نکا استان مازندران است .

تاریخچه شیرینی در اروپا :

تاریخچه شیرینی پزی در اروپا قدمتی کمتر از آسیا دارد . قرن ها بعد از آسیا پای عسل به اروپا باز شد. و شکر دیرتر از از عسل وارد صنایع غذایی و شیرینی پزی اروپا شد. به نظر می رسد ریشه شکر به سرزمین بنگال یا جائی دیگر در جنوب شرقی آسیا بر می گردد و از آن جا به ایران و کشورهای شرق مدیترانه باز شد. در آن زمان نانواها و قنادی ها شیرینی های مختلف را برای طبقه ثروتمند جامه می پختند .

بعد از لشکر کشی مسلمانان به اروپا و کشور اسپانیا و در زمان جنگ های صلیبی تجارت انواع ادویه و سایر مواد غذایی در کنار تکنیک هایی مختلف پخت و پز از آسیا و به خصوص عربستان و کشورهای عربی به اروپا رسید . در دستورهای آشپزی دوره رنسانس مربوط به قرن ۱۴میلادی در ایتالیا دستور پخت انواع و اقسام شیرینی ، بیسکویت و کوکی آورده شده است .

در اواخر قرن چهاردهم میلادی ویفرهای کوچک پر شده با کرم های مختلف در خیابان های پاریس فروخته می شد . هنوز هم مشهورترین قنادی ها و شیرینی پزی ها ی دنیا فرانسوی ها هستند و حتی صاحب مشهر ترین شیرینی فروشی دنیا در کشور استرالیا یک فرانسوی است .

درقرون گذشته قنادی ها شیرینی ها را روی هیزم درست می کردند . انواع کیک راهم اروپائی ها وارد صنعت شیرینی پزی کردند . اگرچه به عقیده باستان شناسان نخستین کیک ها به دوران باستان بر می گردند اما نخستین کیک های اسفنجی در قرن ۱۸میلادی پخته شد و در ابتدا برای پف کردن کیک فقط از تخم مرغ استفاده می کردند.

در سال ۱۸۵۰بکینگ پودر برای پف کردن کیک وارد صنعت شیرینی پزی شد . کیک در زبان مختلف اروپایی با نام های مختلف خوانده می شود . هلندی ها به یک تکه کیک کوچک  koekje  می گویند ، آلمانی ها به کیک koek  یا kokon می گویند . و درزبان نروژی باستان به کیک می گفتند کاکا ( مثل گیلانی های خودمان که یک نوع شیرینی کدو حلوا یی به نام کاکا دارند) .