آشنایی با پر طرفدارترین سوغاتی های ایران

هر شهری در ایران سوغاتی های مخصوص خودش را دارد. مشهور ترین سوغاتی های ایران زمین که معمولا گردشگران خارجی خریداری می کنند، صنایع دستی هنری هستند که با عشق و علاقه خالقان آن ها و با زحمت بسیار ساخته شده اند. کافیست تا در یکی از بازارهای تاریخی ایران قدم بزنید، تا با صدها نوع سوغات مخصوص و منحصر به فرد آن منطقه رو به رو شوید. در این مطلب لیستی از بهترین و پر طرفدار ترین سوغاتی های ایران را برایتان فراهم کرده ایم. سوغاتی هایی که معمولا گردشگران خارجی در سفرشان به ایران خریداری می کنند و به عنوان یادگاری با خود به کشورشان می برند. در ادامه این مطلب، با الی گشت همراه شوید.

سوغاتی های محبوب ایرانی

پارچه های دست باف ایران

کیفیت و شهرت پارچه های دست باف ایران، بسته به شهری که بازدید می کنید، متفاوت است. به عنوان مثال، پارچه های قلمکاری شده اصفهان که با نقش های هندسی و گل و گیاه تولید می شوند،  از معروف ترین سوغاتی های ایران هستند و طرفداران زیادی بین خارجی ها دارند. پارچه های پته دوزی شده هم سوغات مخصوص شهر کرمان هستند، پارچه هایی تزئینی از جنس پشم، که به وسیله دست بافته و با رنگ های طبیعی رنگ آمیزی می شوند. ترمه را هم که همه می شناسید! این پارچه که آن را به شکل های مختلفی همچوم کیف پول، کفش، رو میزی و حتی جعبه جواهر تولید می کنند، از معروف ترین صنایع دستی شهر تاریخی یزد محسوب می شود. به طور کلی، این پارچه های دست باف و رنگ و وارنگ، از معروف ترین سوغاتی های ایران بین گردشگران هستند.

گیوه

گیوه، پاپوشی سنتی در ایران است که بیشتر در مناطق کوهستانی کوه های زاگرس از جمله کرمانشاه مشاهده می شود. مرغوب ترین نوع این کفش های سنتی، معمولا از یک کفه چرمی و رویه پشمی بافته شده، تولید می شوند. گیوه ها به خاطر درزهایی که دارند، در فصل تابستان بسیار مورد استفاده مردم محلی زاگرس قرار می گیرند. خوشبختانه هنرمندان جوان شهرهای غربی ایران، با طراحی گیوه هایی مدرن و به روز، دوباره توجه جوانان را به این میراث مادی کشور جلب کرده اند. البته گردشگران خارجی این کفش ها را برای پا کردن نمی خرند! آن ها این آثار هنری منحصر به فرد را از دیوار و یا قفسه های خانه خود آویزان می کنند و با دیدن آن ها به یاد فرهنگ غنی ایران زمین می افتند.

شیرینی، آجیل و ادویه های غذایی

شیرینی ها و آجیل های ایران، در بین گردشگران شکموی دنیا بسیار معروف اند! بسیاری از آن ها برای خرید بهترین نوع سوهان به قم و یا برای خرید با کیفیت ترین نوع گز به شهر اصفهان می روند. آجیل و مخصوصا پسته ایران هم بین خارجی ها طرفداران زیادی دارد. به غیر از گز، سوهان و پسته، هر شهر ایران شیرینی معروف و مخصوص خودش را دارد که در بین گردشگران خارجی و داخلی شهرت زیادی پیدا کرده اند. علاوه بر این، یکی از معروف ترین سوغاتی های ایران زعفران یا همان طلای سرخ است. زعفران مشهد، بهترین زعفران دنیاست و به کشورهای زیادی هم صادر می شود. گل محمدی هم که بیشتر در کاشان کشت می شود، طرفداران خارجی خاص خودش را دارد.

فرش دست باف ایرانی

همه می دانیم که فرش ها و قالیچه های دست باف ایرانی، از پر طرفدار ترین سوغاتی های ایران هستند. این فرش ها معمولا قیمت زیادی دارند، ولی اگر شما از کسانی هستید که توانایی خرید بهترین نوع فرش دست باف ایرانی را ندارید، می توانید چیزی کوچک تر و ارزان تر همچون یگ گلیم کوچک یا یک گبه را خریداری کنید. گردشگران خارجی، معمولا فرش ها یا قالیچه های کوچکی می خرند تا بتوانند آن را به راحتی در چمدانشان جا بدهند.

مینا کاری

به اصفهان که سفر کنید، متوجه خواهید شد که چرا لقب این شهر نصف جهان است. تعجبی ندارد که معروف ترین صنایع دستی ایران از این شهر سر بر آورده اند. یکی از معروف ترین سوغاتی های ایران و مخصوصا اصفهان، مینا کاری است. آثار مینا کاری، ظروف مسی هستند که سطحشان را به زیبایی هرچه تمام با پرندگان یا گل های مینیاتوری تزئین می کنند. یک اثر معمولا به رنگ آبی است، ولی رنگ های سبز و قرمز آن هم در بازار یافت می شوند. در بازار اصفهان و برخی دیگر از شهرهای ایران، می توانید گلدان ها، بشقاب ها، جام ها و سایر لوازم تزئینی مینا کاری شده را تهیه کنید. میناکاری یکی دیگر از اجناس پر طرفدار ایرانی بین گردشگران است.

خاتم کاری

خاتم کاری از معروف ترین صنایع دستی چوبی ایران است. هنرمندان خاتم کار، با ترکیب چوب، فلز و استخوان آثاری را خلق می کنند که چشمان هر بیننده ای را مات و مبهوت خود می کنند. این آثار معمولا شامل جعبه جواهرات، قاب عکس، تخته نرد و .. هستند که به زیبایی تزئین شده اند. گردشگران خارجی معمولا خاتم کاری ایران را به عنوان سوغات و هدیه برای دوستان و خانواده خود خریداری می کنند.

ظروف سفالین

گردشگران وقتی از موزه ایران باستان در تهران دیدن می کنند، به اهمیت و قدمت بالای کوزه گری در ایران پی می برند. بسیاری از آن ها به محض خروج از این موزه از راهنمای خود می خواهند که آن ها برای خرید کوزه ایرانی به یک مرکز خرید ببرند! شهرهایی مانند لالجین همدان، میبد و نطنز از معروف ترین شهرهایی هستند که صنعت سفال گری در آن ها رواج دارد. ظروف سفالین، یکی دیگر از محبوب ترین سوغاتی های ایران هستند.

فیروزه کوبی

شهر نیشابور در شمال شرقی ایران، نه تنها به خاطر حکیم عمر خیام شهرت زیادی دارد، بلکه به خاطر وجود بهترین سنگ های فیروزه در دنیا معروف شده است. فیروزه های معادن این شهر به زیبایی تراشیده می شوند و به شکل های مختلفی در جواهرات به کار می روند. این فیروزه ها همچنین در قالب هنر فیروزه کوبی، به ظروف مسی کوبیده می شوند و یکی از بی نظیر ترین سوغاتی های ایران را برای گردشگران ایجاد می کنند.

گز و سوهان اصفهان

اصفهان از گذشته تاکنون مهد صنایع دستی ایران بوده است. در این شهر، هنر دست پیشه وران و هنرمندان با شیوه استاد-شاگردی به نسل های بعدی انتقال یافته است و گردشگران شاهد آثار باارزشی در بازار قدیم اصفهان هستند. به غیر از صنایع دستی، شهر اصفهان خوراکی ها و شیرینی جات مخصوصی دارد که هر که به اصفهان سفر می کند از آن ها خرید می کند. گز و سوهان اصفهان از سوغاتی های این استان هستند که طرفداران بسیاری حتی در میان گردشگران دارند. گز معمولی یا گز آردی با برندهای مختلف و کیفیت های عالی در مغازه های گز فروشی نزدیک میدان نقش جهان یا در محله جلفا اصفهان به فروش می رسد.

فیروزه نیشابور

فیروزه از جمله سنگ های باارزش تزئینی در میان سنگ های قیمتی است که تنها در نقاط خاصی از جهان منجمله ایران یافت می شود. لقب فیروزه و رنگ فیروزه ای از رنگ این سنگ گرفته شده و در میان نقاشان قدیمی، رنگ فیروزه ای را از پودر این سنگ به دست می آوردند که بسیار هم گران قیمت بود. سنگ فیروزه نیشابور یکی از پر طرفدارترین و مرغوب ترین فیروزه های دنیا است که از آن برای ساخت انواع زیورآلات یا ظروف تزئینی استفاده می شود. اگر به دنبال سنگ های فیروزه تراش نخورده هستید می توانید از مغازه های فروش سنگ فیروزه از شهر نیشابور یا مشهد خریداری کنید و اگر به دنبال سنگ های نگین فیروزه و تراش خورده هستید، در مغازه های معتبر فیروزه فروشی سراسر ایران می توانید آن را بیابید. برای تشخیص فیروزه ایران از فیروزه تبتی و آمریکایی می توانید به رگه های تیره و زمخت در فیروزه ایرانی توجه کنید.

پسته کرمان

از جمله آجیل ها و سوغاتی های ایران که گاهی به آن طلای سبز نیز می گویند، پسته است. پسته های کرمان، دامغان و سبزوار در کشورمان بسیار پرطرفدار بوده و بسیاری از گردشگران با سفر به این شهرها، از آن می خرند. پسته ای که برای گردشگران خارجی تهیه می شود بسته بندی های تمیز و زیبایی داشته و معرف پسته و نوع آن است. فصل برداشت پسته شهریور و اوایل مهر است که می توانید در این زمان پسته تازه نیز خریداری کنید. پسته تازه به نسبت پسته خشک شده، خاصیت گرمی کمتری دارد و خوشمزه تر است.

سوغات کرمان یادگارهایی از شهر زیره

از کرمان چه سوغاتی بخریم؟

زعفران

از معروف ترین و گرانقیمت ترین سوغاتی های ایران و ادویه های جهان، زعفران است. اگر چه در کشورهایی مانند هند، آمریکا، اسپانیا، ایتالیا و بعضی از کشورهای آفریقای شمالی زعفران کاشته می شود اما زعفران ایران ارزش و کیفیت خوبی در میان دیگر زعفران ها دارد. در کشورمان ایران، زعفران در شهرهای استان هایی مانند خراسان بزرگ و جدیدا در دیگر استان های کشور کاشته می شود. یکی از جذاب ترین تورهایی که برای گردشگران خارجی در زمان برداشت گل زعفران برگزار می شود، همراهی گردشگران با کشاورزان برای چیدن این گل با ارزش است. به دلیل ارزش بالایی که زعفران دار، به آن لقب طلای سرخ نیز داده اند.

پته کرمان

پارچه های نفیس و دست دوز متنوعی در ایران دیده می شود که در این میان پته یکی از باارزش ترین و زیباترین پارچه های دست دوز و سوزن دوزی شده است. بسیاری از گردشگران و توریست های خارجی که به شهر کرمان سفر می کنند، بعد از بازدید بازار گنجعلی خان، نمی توانند در مقابل وسوسه خرید این پارچه ها مقاومت کنند. پارچه های پته در طرح ها، رنگ ها، اندازه ها و کاربری های مختلف برای خرید وجود دارند. از ترمه های کوچک برای زیرلیوانی و رومیزی گرفته تا بزرگترین پته های دیوار کوب تابلویی. اگر شما هم به دیار کرمان سفر کردید، خرید این پارچه سنتی را به شما پیشنهاد می دهیم.

لباس های سنتی ایران

در تمام نقاط ایران زنان و مردان لباس های سنتی زیبا، دست دوز و رنگارنگی را می پوشند که از پارچه های دست دوز گرانقیمت نخی، پشمی، کتان و غیره بافته می شوند. لباس های زیبای ترکمن ها، دامن های پرچین و رنگارنگ شمالی ها و گیلکی ها، شلوارهای پاچه تنگ سوزن دوزی شده زنان جنوب کشورمان با پارچه های رنگارنگ و خنک چادریشان، پیراهن های رنگارنگ اقوام لر و کرد کشورمان با سربندها و روسری های زیبا و… همه از زیباترین پوشاک و سوغاتی های ایران است. بسیاری از گردشگران خارجی در هر نقطه از ایران می توانند لباس های محلی و سنتی همان منطقه را پوشیده و با آن عکس های زیبا بگیرند. در اکثر نقاط توریستی و گردشگری یران مانند ابیانه، ماسوله، ترکمن صحرا و دیگر نقاط حتی می توانید لباس های محلی ایران را خریداری کنید.

خرما

خرما از جمله محصولاتی که در مناطق گرم و مرطوب جنوب ایران پرورش و تولید می شود. خرمای صادراتی در میان سوغاتی های ایران جای خود را باز نموده و گردشگرانی که به این منطقه از ایران سفر می کنند، حتما یک جعبه از خرما را برای دوستان و اقوام خود به عنوان سوغاتی خریداری می کنند. بازدید از نخلستان های جنوب ایران برای گردشگران خارجی بسیار فضای گرم و گیرا و جذابی دارد. همچنین خرمای خوزستان کیفیت بسیار بالایی دارد. طعمی دلنشین و شیرین که با نام های استعمران، خضراوی، کبکاب، زاهدی، گنتار، برهی، خاصویی، دیری، شکر و حلاوی روانه بازار می شود.

مینیاتور ایرانی

هنر مینیاتور و نقاشی مینیاتوری هنری است که به جز ایران در ژاپن و خاور دور و چین هم دیده می شود. اما تنها در ایران است که می توانید مغازه ها مینیاتور ایران را مخصوصا در اصفهان ببینید. مینیاتورها امروزه از درون قصرها و کاخ ها بر روی صفحات نازک استخوان شتر و تابلوها آورده شده است. اگر در کاخ های زیبای دوره صفوی مانند چهلستون، هشت بهشت، عالی قاپو و حتی باغ هایی مانند باغ فین کاشان قدم بزنید، نقاشی های مینیاتور بسیار عالی را خواهید دید. کار هنرمندان و نقاشان گذشته مانند بهزاد امروزه، توسط هنرمندان دیگر ادامه یافته و همچنان طرفداران پر و پا قرص خود را دارد.

بسیاری از نقاشی های مینیاتوری با ذره بین های قوی و با قلموهای مخصوص بر روی صفحات سفید کشیده می شوند. این تابلوها آنچنان ظرافت دارند که حتی گاهی شما هم به عنوان بیننده می بایست ذره بین به دست بگیرید. قیمت هر اثر مینیاتور بسته به نقاش و مهارت آن متفاوت است. همچنین اندازه و موضوع تابلو بر روی این موضوع تاثیر دارد. گردشگران خارجی از دیدن سوغاتی های ایران مخصوصا مینیاتورها بسیار شگفت زده و البته هیجان زده می شوند. آن ها ساعت ها به کار نقاشان ایرانی در مغازه های مینیاتور اصفهان خیره می شوند و در نهایت زیباترین کارها را خریداری می کنند. این نقاشان زمینه نقاشی متفاوتی دارند. حتی بر روی قلمدان ها و ظروف تزئینی نیز مینیاتور کار می کنند که ارزش آن ظرف را چندین برابر می کند.

علاوه بر موارد ذکر شده، بسیاری از گردشگرانی که به ایران سفر می کنند، به دنبال سرویس های چای سنتی و همچنین ظروف قلمزنی شده طلا، نقره، مس و برنز هستند. مواردی که در این مطلب مطرح شدند، تنها گوشه ای از بی شمار صنایع دستی ایران هستند که گردشگران خارجی به آن ها علاقه زیادی دارند.

• سایت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران: ichto.ir