بیسکویت به عنوان یک ماده غذایی محبوب قرنها و درحین سیر تغییر و تحول دنیا همراه مردم بوده است. با مردم یونان باستان همراه بود، در جنگها و سفرها سربازان را همراهی کرد، با پیشرفت جهان رشد کرد و منطقه به منطقه و کشور به کشور، جهان را به تصرف خودش درآورد. بله، بیسکویت داستانی طولانی و ریشه در تاریخی دور دارد.
اولین شواهد
احتمالا اولین مواد غذایی که بتوان نام آن را بیسکویت گذاشت، به دوران نوسنگی برمیگردد، زمانی که غلات روی سنگها پخته میشدند. متاسفانه از بقایای باستانی غلات پخته شده، نمیتوان شکل این غلات را تشخیص داد. اگر کلمه بیسکویت را ریشهیابی کنیم، خود بیسکویت کلمهای انگلیسی است، اما ریشهی لاتین دارد و به معنای دوباره پخته شدن است.
چیزی که بتوان با قطعیت در موردش صحبت کرد، وجود بیسکویت بین مردم روم است. رومیها نان را برای ترد شدن، دوبار میپختند و آنها از این نان دوبار پخته شده به عنوان جیره غذایی استفاده میکردند.
بیسکویت به عنوان ماده غذایی شیرین
اگر بخواهیم به سراغ آغاز پخت بیسکویت شبیه به آنچه امروزه میشناسیم برویم، باید نگاهی به قرن ۷ میلادی بیندازیم.شاید بتوان گفت سرآغاز شکلگیری تنوع طعم در بیسکویتها با توجه به دسترسی مردم خاورمیانه به انواع ادویهها و میوهها از این منطقه بوده است. آشپزهای خاورمیانهای، تخممرغ، خامه، کره، میوه و انواع ادویهجات را به دستور پخت بیسکویتها اضافه کردند. و البته تصور میشود بیسکویتهای شبیه سبک شناخته شدهی امروزی به دلیل کشت شکر در مناطقی از آسیا و سپس ایران، به امپراطوری پارسها و زمان هخامنشیان برگردد.
بیسکویت در قرون وسطی
با حمله مسلمانان به اسپانیا و پس از آن جنگهای صلیبی و تجارت ادویهجات، تکنیکهای پخت و پز و مواد اولیه عربستان به شمال اروپا گسترش یافتند. بنابراین در قرن ۱۴، کلمه بیسکویت در زبان انگلیسی ظاهر شد و معنا و تعریف آن گسترش یافت. بیسکویتها یا نانهای دوبار پخته شده به محبوبیت خود ادامه دادند و در طعمهای شور و شیرین پخته میشدند. در آن زمان اشکال دیگر بیسکویت مانند کلوچهها و نانهای شیرین هم در حال گسترش بودند. بیسکویتها در آن زمان اغلب در پایان غذا خورده میشدند و نقش هضمکننده غذا را برعهده داشتند، نقشی که تا قرن ۲۰ هم ادامه داشت. در پایان قرن ۱۴ بیسکویتها گسترش یافته بودند وکتابهای آشپزی دوره رنسانس سرشار از دستورالعملهای پخت بیسکویت و کلوچه بودند.
بیسکویت در سفرها
همانطور که مردم کاوش در جهان را شروع کردند، تقاضا برای بیسکویت هم افزایش پیدا کرد. بیسکویتها به خاطر ماندگاری بالا به یک غذای قابل حمل و مناسب سفر تبدیل شدند. برای قرنها غذای اصلی کشتیها، گوشت و بیسکویت بود. اولین نمونهی بازمانده از بیسکویت مربوط به جیرهی غذایی کشتی در سال ۱۷۸۴ است. در موزه فلوریدا نمونهای از بیسکویت مربوط به سال ۱۸۶۲ به نمایش گذاشته شده است. به قدری این بیسکویتها خراب نشدنی بودند که برخی از ملوانان از آنها به عنوان کارت پستال استفاده میکردند.
بیسکویت در قرن ۱۷ و ۱۸
بیسکویت از قرن هفدهم شروع به تغییر کرد. قبل از آن، شکر بسیار گران بود و فقط افراد بسیار ثروتمند از آن مصرف و از خاور نزدیک وارد میکردند. در دهه ۱۶۶۰، هند غربی مستعمره انگلستان شد. انگلیس تنها کشور اروپایی نبود که در تجارت بردهفروشی شرکت داشت، اما مهمترین کشور بود. انگلیس، سیستم کاشت را در هند غربی و آمریکا پیاده سازی کرد و امپراطوری قند را بنا کرد. در خود انگلیس قیمت شکر کاهش یافت و بیسکویت و دیگر غذاهایی که به شکر احتیاج داشتند، ارزانتر و در دسترستر شدند.
دسترسی بهتر به مواد اولیه، تنها دلیل رونق بیسکویت در قرن هفدهم نبود. فناوری پخت و پز نیز در حال تغییر بود و با تحمیل تأثیرات ایتالیاییها و سپس فرانسویها، غذا دستخوش انقلابی آرام شد. سیستمهای قدیمی کنار رفتند و اصناف نانوایان نتوانستند مانع پخت بیسکویت در خانهها شوند.
در طی قرنهای ۱۷ و ۱۸ در اروپا، پخت و پز رشد کرد و کیفیت غذاها با دقت کنترل میشد. در اروپا افراد برای تبدیل شدن به نانوا، مجبور بودند سالها دوره کارآموزی بگذرانند و در ردیف کارآموز، مسافر و در آخر استاد نانوایی کار کنند. مقامات با داشتن اصناف میتوانستند به راحتی میزان و کیفیت کالاهای پخته شده را تنظیم کنند. با پیشرفت فناوری در طی انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم، توانایی نانوایان در تهیه طیف وسیعی از بیسکویتهای شیرین و شور برای مصرف تجاری نیز افزایش یافت.
با گسترش راههای ارتباطی، دستورالعملهای بیسکویت نیز بیشتر و بیشتر میشدند. مثلا گسترش راه آهن در اوایل دهه ۱۸۰۰ امکان دسترسی نارگیل از جنوب به ایالات متحده و متعاقبا ورود به دستور پخت بیسکویتها در سراسر دنیا فراهم شد.
بیسکویت و جنگها
بیسکویت به دلیل حمل راحت و ماندگاری بالا به عنوان مواد غذایی سربازان استفاده میشد. یکی از اتفاقات تعجب برانگیز در مورد بیسکویتها، حضورشان در یادبود جنگ استرالیا است. در بنای یادبود جنگ استرالیا مجموعهای از بیسکویتهای سخت از جنگ جهانی اول وجود دارد. ماندگاری بیسکویتها به حدی بود که سربازان از آنها نه تنها برای غذا، بلکه برای اهداف خلاقانه و غیر آشپزی هم استفاده میکردند. بافت و سختی بیسکویتها موجب شده بود تا سربازان بتوانند روی آنها پیام بنویسند و آنها را رهسپار راههایی دور برای رسیدن به دست خانواده، دوستان و عزیزانشان کنند.
در جنگ جهانی دوم هم، بیسکویتها مواد غذایی سربازان را تامین میکردند. آنها بین ارتش هند و انگلیس محبوب شده بودند. در واقع در آن زمان به دلیل در دسترس نبودن شکر و علاقه کارگران انگلیسی به چای شیرین، چای را با بیسکویت سرو میکردند. سنت خوردن چای و بیسکویت از همینجا کلید خورد.
شکوفایی بیسکویت
تا قرن نوزدهم، بیسکویت در همهجا وجود داشت. ساخت آنها در خانه آسان بود و برای هر مناسبتی بیسکویتی خاص پخته میشد. طبقات متوسط و بالا در وعدههای غذایی از بیسکویتها به عنوان دسر استفاده میکردند. در این زمان تهیه مدلهای مختلف بیسکویت مانند ماکرونها که تا قبل از آن تصورش هم سخت بود، ممکن شد.
در همین حال در انگلیس، بیسکویتها به میان وعدههای محبوب ملکه ویکتوریا تبدیل شدند. در هر قصری که او ساکن بود، باید بیسکویت پخته میشد.
با عبور انگلیس از دو انقلاب صنعتی ” قدرت بخار ” و ” برق ” امکان تولید انبوه بیسکویت و دسترسی همه مردم به این محصول ایجاد شد. بسیاری از کارخانهها با فناوریهای جدید توانستند مدلها و اشکال مختلفی از بیسکویتها را تولید کنند و برخی بیسکویتهای محبوب از جمله دایجستیو در همین زمان (سال ۱۸۹۹) وارد بازار و به کالای محبوب جهانی تبدیل شد.
بیسکویت در هند
بیسکویتهای هندی، تاریخچه جالبی دارند و به نمادی از همبستگی و اتحاد تبدیل شدهاند.
Mohanlal Chauhanss پس از گذراندن دوره های شیرینی پزی، در سال ۱۹۲۹ در اطراف بمبی، کارخانه کوچکی به نام Parle-G برای تولید بیسکویت و مواد قندی افتتاح کرد.اولین محصول Parle یک آبنبات پرتقالی بود که خیلی سریع در قنادیها توزیع شد و۱۰ سال بعد از ساختش، تولید بیسکویت را نیز شروع کرد. در زمان جنگ جهانی دوم، بیسکویتها بیشتر وارداتی، گران قیمت و برای مصرف طبقات مرفه هند بودند. این کارخانه برای مقابله با شرایط جنگ افتتاح شد و در سال ۱۹۴۷ پس از جنگ جهانی، با نبود گندم برای ساخت بیسکویت، صاحبان کارخانه، مردم را تشویق به پخت بیسکویت با جو میکردند. طبق گزارشی از Nielsen در سال ۲۰۱۱، Parle-G به پرفروشترین بیسکویت در جهان تبدیل شد و محبوبیتش در بین مردم هند وصف ناپذیر است.
بیسکویت در دنیای امروز
اکنون اگر کمی با دقت به خودمان بنگریم، میبینیم که توسط بیسکویتها احاطه شدهایم. بیسکویتها همان طور که در طول جنگ جهانی دوم، نقش مهمی در آسایش سربازان داشتند، در رفاه جامعه امروزی نیز نقش دارند. هنوز هم پختن و خوردن بیسکویت چه در خانه، چه در دورهمیها و چه در محیط کار لذتبخش است و همچنان موجب شادی و آرامش میشود. امروزه بیسکویتها در انواع بسیار متنوع و مقیاس انبوه تولید میشوند و صنعت بزرگی را به خود اختصاص دادهاند. با توجه به شرایط زندگیهای امروزی، تقاضا برای بیسکویت به عنوان میان وعدهای خوشمزه، ارزان و قابل دسترس زیادتر شده و همپا با آن صنعت بیسکویت نیز گستردهتر میشود.